DEĞERLENDİRME

DEĞERLENDİRME ÇALIŞMALARI

    1. İbadetlerle ilgili temel ilkeler nelerdir? Kısaca açıklayınız.


2. İbadetlerin faydalarıyla ilgili aşağıda verilen şemayı doldurunuz.

3. İbadetler, insanın yaratıcısıyla ilişkisini nasıl güçlendirir.


4. İbadetlerin güzel ahlaklı olmaya katkısı nedir?


5. İbadetlerin toplumsal dayanışma ve kaynaşma açısından önemini açıklayan bir kompozisyon yazınız.


6. Aşağıdaki ayet ve hadislerde boş bırakılan yerlere yay ayraçiçindeki ifadelerden uygun olanları yazınız.
 (Allah’ı, açken, güzel, bizden, Allah’ı anmakla, tok, sabrın, namazı, hayasızlıktan) 
    
      “Bilesiniz ki kalpler ancak ………… ……….. huzur bulur.”


       “…………….kıl. Muhakkak ki namaz insanı…………….. ve kötülükten alıkoyar.  …………  anmak elbette (ibadetlerin ) en büğüdür.”


        “Din ……………. ahlaktır.


      “Oruç ……………….. yarısıdır.


       “Komşusu ………. kendisi ……… yatan…….. değildir.”

7. Aşağıdaki bilgilerden doğru olanların başına (D), yanlış olanların başına da (y) yazınız.

(  ) Cuma, bayram ve cenaze namazının mutlaka cemaatle kılınması gerekir.

(  ) Oruç yalnızca bireysel yararı olan bir ibadettir.

(  ) İbadetler bilinçli ve samimi bir şekilde yapılırsa insanı kötülüklerden uzaklaştırır.

(  ) Kişiye iç huzuru vermesi, ibadetlerin toplumsal faydalarından biridir.

2. İslam’da İbadetlerin Faydaları

2.2. İbadetlerin Toplumsal Faydaları

Konuya başlamadan önce öğrencilere bu konu hakkında fikirleri sorulabilir.

İbadetlerini bilinçli bir şekilde yerine getiren insan, sorumluluk duygusuyla hareket eder. Allah’ın diğer buyruklarına da uymaya önem verir. Ahlaklı, erdemli bir insan olmak için çaba harcar.İbadetlerini samimi ve bilinçli bir şekilde yerine getiren insan, Allah’ın her an kendisini görüp gözettiğinin farkındadır. Böyle bir kişi, davranışına da bu bilinçle yön vermeye gayret eder. Daima iyi davranışlarda bulunmaya, kötülüklerden kaçınmaya çalışır.

ETKİNLİK:

İbadetlerin toplumsal faydalarına örnek vermeleri istenebilir.

Drama veya örnek olay yaptırılabilir.

ETKİNLİK:

Diğerkâm ne demektir?

Sizce diğerkâm bir kişide hangi özellikler bulunur?

ETKİNLİK

1. “ Kişi, kendisi için istediği şeyi başkaları için de istemedikçe (olgun) bir mümin olamaz.” Hadisinde anlatılmak istenen amaç ne olabilir.
2. “ İnsan ölünce amel defteri kapanır. Ancak şu üç kişininki kapanmaz: Hayırlı evlat yetiştiren anne ve baba, faydalı ilim öğreten âlim, sadakaicariye sahibi kişi ” hadisi tartışılabilir.

2. İslam’da İbadetlerin Faydaları

2.1. ibadetlerin Bireysel Faydaları

İnsan, verdiği nimetler ve yarattığı güzellikler için Allah’a şükretmeli, bunun bir gereği olarak da ibadet etmelidir. Yüce Allah pek çok ayette kendisine ibadet edilmesini emretmektedir. Örneğin bir ayette, “ Ey insanlar! Sizi ve sizden öncelikleri yaratan Rabb’inize kulluk ediniz. Umulur ki böylece korunmuş ( Allah’ın azabından kendinizi kurtarmış ) olursunuz” ( Bakara suresi 21. Ayet) buyurmaktadır. Yüce Allah da emrine uyan, ibadetlerini yapan, samimi duygularla kendisine yönelen kullarını sever, onlardan razı olur. Böylece ibadet, insan ile Allah arasındaki ilişkiyi güçlendirir. İnsan, ibadet ederken yaratıcısıyla iletişim halindedir. Örneğin, namaz kılan, insan tüm benliğiyle ve içtenlikle Allah’a yönelir, onunla baş başa kalır. Kişi, namaz ibadeti sayesinde günlük yaşamın sorunlarından, hayatın getirdiği sıkıntılardan bir süreliğine de olsa uzaklaşır. Bu da insanı rahatlatır, ona iç huzuru verir.

ETKİNLİK:

İbadet etmekle Allah’ı anmak arasında nasıl bir ilişki vardır?

Sizce kalpler niçin Allah’ı anmakla huzur bulur?

İnsan ibadet ettiğinde nelerin farkında olur?

İbadet etmek insana neler kazandırır?

Dua ibadeti insanda nasıl güven duygusu oluşturabilir?

Bu sorular sorularak öğrenci düşünmeye teşvik edilir.

2. İslam’da İbadetlerin Faydaları

Yüce Allah, bizlere bazı ibadetleri yapmamızı emretmiştir. Namaz kılmak, oruç tutmak, zekat vermek, hacca gitmek, kurban kesmek, dua etmek dinimizde yer alan başlıca ibadetler arasında sayılabilir.
Allah hiçbir şeye, hiç kimseye muhtaç değildir. Onun, bizim ibadetlerimize de ihtiyacı yoktur. Yüce yaratıcı, ibadetleri kendisi için değil, bizim yararımıza olduğu için emretmektedir.


1) Allah'ın yapılmasını istediği ibadetlerin  bireye pek çok faydası vardır. Bunlar nelerdir? Kompozisyon yazdırılabilir.

1. İbadetler İle İlgili Temel İlkeler

1.3. Kolaylık ve Güç Yetirebilirlik
Dinimizde, ibadetlerin yerine getirilmesi konusunda Müslümanlara birçok kolaylık sağlanmıştır. Örneğin, namaz kılmak için abdest almak gerekir. Şayet bir Müslüman abdest almak için gerekli su bulamazsa veya suyun kullanımı sağlık açısından zararlıtsa namaz kılmak için teyemmüm yapabilir. Aynı şekilde sağlığı elverişli olmayan kişiler oturduğu veye yattığı yerden namaz kılabilir. Yolcuların dört rekat farz namazları iki rekat olarak kılmaları; hamile, emzikli ya da hasta olan kişilerin oruçlarını daha sonra kaza edebilmeleri de dinimizde ibadetler konusunda sağlanan kolaylıklardandır.
Kendisi düzenli bir şekilde ibadet etmiş, çevresindeki Müslümanlara da ibadetleri yerine getirme konusunda duyarlı olmalarını öğütlemiştir. Bir hadisinde "Kolaylaştırınız, güçleştirmeyiniz. Mücdeleyiniz, nefret ettirmeyiniz." buyurmuştur. Böylece Müslümanlara, dini sorumlulukların yerine getirilmesi konusunda güçleştirici değil, kolaylaştırıcı olmayı tavsiye etmiştir.
Başkalarının ibadet etme hakkına saygılı olalım. Bir Müslüman olarak nasıl kendimize saygı duyulmasını istiyorsak bizler de Yahudilik, Hıristiyanlık, Budizm vb. diğer dinleremensup kişilerin inanç ve ibadet özgürlüğüne saygı gösterelim.


ETKİNLİK:
1) Başkalarının inanç ve ibadetlerine saygılı olunmazsa toplumda ne gibi sorunlar yaşanır?
sorusu sorularak sınıf aktif hale getirilip üzerinde konuşulur.

1. İbadetler İle İlgili Temel İlkeler

1.2. Gösterişten Uzak Olma

Konuya başlamadan önce;

Gurur, kibir, alçakgönüllü, hoşgörü, münafık, ihlas, gösteriş kavramlarının farklılıkları ve ilişkileri açıklanmalıdır.

Bu kavramlar açıklandıktan sonra öğrencilerin bunları ayırt edebilmesi ve seçebilmesi sağlanmalıdır. Öğrencilerden çevrelerindeki insanlardan ve yaşamlarından örnek vermeleri istenmelidir.

Konunun özeti:

Toplumsal ilişkilerde olduğu gibi ibadetlerde de her türlü kibirden, gösterişten uzak durmak gerekir. Çünkü İslam’a göre gösterişten uzak olmak, ibadetlerle ilgili temel ilkelerden biridir. Bu nedenle Müslüman, yaptığı ibadetlerde gösterişten uzak durmaya özen gösterilmelidir. Sırf Allah rızası için ibadet ettiğini bilmeli, onun hoşnutluğunu kazanmaya çalışmalıdır. Birileri görsün diye namaz  kılmanın, oruç tutmanın, haccetmenin ya da fakirlere yardımda bulunmanın yanlış olduğunu bilmelidir. Aynı şekilde ibadetleri gerekçe göstererek gururlanmanın, kibirlenmenin de İslam’ın özüne aykırı bir davranış olduğunu dikkate almalıdır.

Gösteriş ibadetin amacına neden ters düşmektedir? Sorusu sorulabilir.

“Ey iman edenler! Amellerinizi sırf Allah rızası için yapınız. Çünkü Allah sırf kendisi için yapılan ibadeti kabul eder..” hadisi sınıfta tartışılabilir.

Konu ile ilgili örnek hikaye anlatılabilir.

1.İbadetler İle İlgili Temel İlkeler

1.1.  İsteklilik ve Samimiyet

Konuya başlamadan önce;

Samimiyet nedir?

Hangi durumlarda istekli oluruz?

Anne-babamız veya arkadaşımız bize hediyeler sunduğunda neler yaparız?

Allah’ın bize verdiği nimetler nelerdir?

Peki biz karşılık olarak verdiği nimetler için neler yapabiliriz?

İbadette samimiyet niçin önemlidir? Soruları sorulmalı öğrencilerin nabzı yoklanır.

Konunun özeti:
İnsanı ibadet etmeye yönelten temel etken imandır. Yüce Allah'ın varlığına, birliğine, eşi ve Benzeri olmadığına bilinçli bir şekilde inanan insan, doğal olarak ona ibadet eder. İbadetlerde dikkat edilmesi gereken temel ilkelerden biri istekliliktir.
Samimiyet, ibadetlerle ilgili temel ilkelerden biridir. Dinimizde ibadetlerin özenli, bilinçli ve samimi bir şekilde yapılmasına önem verilir. İnsanların huşu içerisinde bütün benlikleriyle ve samimiyetle Allah’ a yönelmeleri, ona ibadet etmeleri istenir.


İsteyerek yapılan ibadetlerle gönülsüz yapılan ibadetler arasında ki farklar sorulabilir.


Sevgili peygamberimizin bir hadisi, “Allah sizin dış görünüşünüze ve mallarınıza bakmaz. Ancak amellerinize ve kalplerinize bakar.” İle ilgili öğrencilere kısa bir kompozisyon yazdırılabilir.